Bolonia to miasto pełne uroku i smaku, położone w północnej części Włoch, w regionie Emilia-Romania. Jest znana z najstarszego uniwersytetu na świecie, z pięknej architektury z czerwonej cegły i z portyków, które tworzą niepowtarzalny klimat.
Bolonia to także stolica włoskiej kuchni, gdzie można spróbować słynnego sosu bolońskiego, mortadeli i tortellini. W tym artykule przedstawimy najciekawsze atrakcje i zabytki Bolonii, które warto zobaczyć podczas zwiedzania tego miasta.
Jak zwiedzać Bolonię?
Bolonia jest miastem kompaktowym i łatwym do zwiedzania pieszo. Większość atrakcji znajduje się w obrębie starego miasta, które jest otoczone średniowiecznymi murami i bramami.
Można też skorzystać z komunikacji miejskiej, która obejmuje autobusy i tramwaje.
Z lotniska do centrum można dojechać pociągiem Marconi Express, który kursuje bez przystanków i trwa około 20 minut.
Zwiedzanie Bolonii – kilka słów wstępu
Bolonia ma bogatą historię, która sięga czasów etruskich i rzymskich. W średniowieczu była jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych i naukowych Europy.
W 1088 roku powstał tu pierwszy uniwersytet na świecie, który przyciągał wielu uczonych i artystów. W XV wieku Bolonia była niezależnym państwem-miastem, rządzonym przez rodzinę Bentivoglio.
W XVI wieku przeszła pod panowanie papieskie i stała się częścią Państwa Kościelnego. W XIX wieku była jednym z ognisk ruchu zjednoczeniowego Włoch i miejscem powstania Risorgimento.
W XX wieku była świadkiem wielu wydarzeń historycznych, takich jak walki o wyzwolenie spod okupacji niemieckiej czy zamach terrorystyczny na dworcu kolejowym w 1980 roku.
Co warto zobaczyć w Bolonii? Największe atrakcje oraz zabytki
Piazza Magiore – najważniejszy plac Bolonii
Piazza Magiore to serce Bolonii i miejsce spotkań mieszkańców i turystów. To tutaj odbywają się najważniejsze wydarzenia kulturalne i społeczne miasta. Plac powstał w XIII wieku i jest otoczony przez piękne budynki historyczne, takie jak:
- Bazylika św. Petroniusza – największy kościół w mieście i jeden z największych we Włoszech. Został zbudowany w XIV-XVII wieku w stylu gotyckim i ma imponującą fasadę z marmuru i cegły. Wewnątrz można podziwiać freski przedstawiające sceny z życia patrona miasta – św. Petroniusza, a także słynną mapę nieba autorstwa Giovanniego Domenico Cassiniego z 1655 roku.
- Fontanna Neptuna – symbol Bolonii i jedno z najbardziej charakterystycznych dzieł sztuki renesansowej. Została wykonana przez Giambolognę w 1566 roku na zamówienie papieża Piusa IV. Przedstawia boga morza Neptuna otoczonego przez cztery nimfy symbolizujące cztery główne rzeki świata: Nil, Ganges, Eufrat i Amazonkę.
- Palazzo d’Accursio – siedziba ratusza i muzeum miejskiego. Został wybudowany w XIV wieku na miejscu dawnego pałacu Accursio, który był rezydencją słynnego prawnika Accursiusa. W pałacu można zwiedzić sale ozdobione freskami i obrazami przedstawiającymi historię miasta, a także kaplicę Oratorio di Santa Maria della Vita z XVII wieku.
- Palazzo del Podestà – dawna siedziba podesty, czyli naczelnika miasta. Został wybudowany w XIII wieku i ma charakterystyczną wieżę zegarową zwieńczoną aniołem trzymającym trąbę. Pod pałacem znajduje się łuk tzw. Voltone del Podestà, pod którym można usłyszeć ciekawy efekt akustyczny: jeśli szepnie się coś do jednego ze słupów podtrzymujących łuk, można być usłyszany przez osobę stojącą przy przeciwległym słupie.
Bazylika św. Petroniusza
Bazylika św. Petroniusza to największy kościół w Bolonii i jeden z największych we Włoszech.
Został zbudowany w XIV-XVII wieku w stylu gotyckim i ma imponującą fasadę z marmuru i cegły.
Wewnątrz można podziwiać freski przedstawiające sceny z życia patrona miasta – św. Petroniusza, a także słynną mapę nieba autorstwa Giovanniego Domenico Cassiniego z 1655 roku.
Fontanna Neptuna
Fontanna Neptuna to symbol Bolonii i jedno z najbardziej charakterystycznych dzieł sztuki renesansowej.
Została wykonana przez Giambolognę w 1566 roku na zamówienie papieża Piusa IV.
Przedstawia boga morza Neptuna otoczonego przez cztery nimfy symbolizujące cztery główne rzeki świata: Nil, Ganges, Eufrat i Amazonkę.
Biblioteka Salabarosa – ruiny antycznej Bolonii oraz zabytkowy sejf
Biblioteka Salabarosa to jedna z najstarszych bibliotek publicznych we Włoszech, założona w 1756 roku przez hrabiego Luigi Ferdinando Marsili jako część Instytutu Naukowego Bolońskiego.
Biblioteka mieści się w dawnym klasztorze dominikanów przy Piazza Galvani i posiada bogaty księgozbiór liczący ponad 800 tysięcy tomów oraz cenne rękopisy i inkunabuły.
Pod biblioteką znajdują się ruiny antycznej Bolonii pochodzące z I-II wieku n.e., które zostały odkryte podczas prac remontowych w latach 70-tych XX wieku. Można tu zobaczyć fragmenty murów obronnych, domów mieszkalnych, term oraz teatru rzymskiego.
W bibliotece znajduje się także jeden z najstarszych sejfów na świecie, który został zaprojektowany przez Leonarda da Vinci w 1502 roku dla Cezara Borgii jako skarbiec dla jego kosztowności.
Sejf ma skomplikowany mechanizm blokujący składający się z 16 zamków połączonych ze sobą za pomocą systemu dźwigni.
Quadrilatero – stara dzielnica kupiecka oraz centrum targowe Bolonii
Quadrilatero to nazwa nadana obszarowi ograniczonemu przez ulice Via Rizzoli, Via Castiglione, Via Farini i Via Ugo Bassi. To tutaj znajduje się najstarszy rynek miasta, który funkcjonuje od średniowiecza.
To miejsce pełne życia i kolorów, gdzie można kupić świeże produkty spożywcze, takie jak owoce, warzywa, mięso, ryby, sery i wędliny. Można tu także znaleźć sklepy z rękodziełem, biżuterią, ubraniami i antykami.
Quadrilatero to także raj dla smakoszy, którzy mogą spróbować lokalnych specjałów w licznych restauracjach, kawiarniach i barach.
Nie można opuścić tego miejsca bez spróbowania słynnej mortadeli bolońskiej, która jest tu produkowana od XIII wieku.
Inne typowe dania to tortellini w rosole, tagliatelle al ragù (sos boloński) i lasagne alla bolognese.
Le Due Torri (Dwie Wieże), czyli najlepszy punkt widokowy w Bolonii
Le Due Torri to symbol Bolonii i jedna z najbardziej rozpoznawalnych atrakcji miasta.
Są to dwie wieże pochodzące z XII wieku, które stanowią pozostałość po ponad stu wieżach wybudowanych przez bogate rodziny jako znak prestiżu i obrony.
Wieże nazywają się Asinelli i Garisenda i są pochylone pod różnymi kątami.
Wieża Asinelli ma 97 metrów wysokości i jest dostępna dla zwiedzających. Można na nią wejść po 498 schodach i podziwiać z niej piękny widok na miasto i okolicę.
Wieża Garisenda ma 48 metrów wysokości i jest zamknięta dla publiczności. Została wspomniana przez Dantego w Boskiej Komedii jako porównanie do olbrzyma Anteusza.
Bazylika św. Stefana – otwarte muzeum architektury
Bazylika św. Stefana to zespół siedmiu kościołów połączonych ze sobą i tworzących tzw. Santo Sepolcro (Święty Grób).
Jest to jedno z najstarszych i najbardziej fascynujących miejsc w Bolonii, które odzwierciedla różne style architektoniczne i historyczne. Pierwsze kościoły powstały w V-VI wieku na miejscu dawnego świątyni Izydy i Serapisa.
Wśród kościołów wyróżnia się Kościół Krucyfiksu z XI wieku z drewnianym krucyfiksem z VIII wieku; Kościół Świętych Witusa i Agricoli z XII wieku z romańską fasadą; Kościół Świętego Jana Chrzciciela z XIII wieku z gotyckimi freskami; Kościół Świętego Sepulchrum z XII wieku z kopią grobu Chrystusa; Kościół Świętych Męczenników z XI wieku z relikwiami świętych; Kościół Świętego Piotra z XVII wieku z barokowym ołtarzem; oraz Kościół Matki Bożej z Piasku z XVIII wieku z neoklasycznym portykiem.
Historyczna siedziba Uniwersytetu Bolońskiego z teatrem anatomicznym oraz zabytkową biblioteką
Uniwersytet Boloński to najstarszy uniwersytet na świecie, który został założony w 1088 roku. Jego historyczna siedziba znajduje się przy Via Zamboni i jest otwarta dla zwiedzających. Można tu podziwiać sale lekcyjne ozdobione herbami studentów i profesorów, a także dwa wyjątkowe miejsca:
- Teatr anatomiczny – sala wykładowa wybudowana w 1637 roku w kształcie elipsy, gdzie odbywały się lekcje anatomii ludzkiej na prawdziwych zwłokach. Sala jest bogato zdobiona drewnianymi rzeźbami przedstawiającymi postacie mitologiczne, alegoryczne i naukowe. Na suficie znajduje się herb papieża Innocentego X, który ufundował teatr.
- Biblioteka uniwersytecka – jedna z najstarszych i najcenniejszych bibliotek we Włoszech, która liczy ponad milion tomów, w tym ponad 12 tysięcy rękopisów i 100 tysięcy inkunabułów. Wśród nich znajdują się dzieła takich autorów jak Dante Alighieri, Francesco Petrarca, Giovanni Boccaccio czy Galileo Galilei.
Katedra w Bolonii
Katedra w Bolonii to główna świątynia katolicka miasta, poświęcona św. Piotrowi Apostołowi. Została wybudowana w XII wieku na miejscu wcześniejszej bazyliki romańskiej, która została zniszczona przez pożar w 1141 roku.
Katedra ma trójnawową bazylikę z transeptem i apsydą oraz wysoką kopułę pokrytą miedzią.
Wnętrze katedry jest bogato zdobione marmurem, freskami i obrazami przedstawiającymi sceny biblijne i historyczne.
Wśród nich można wymienić cykl fresków autorstwa Prospero Fontany z XVI wieku w kaplicy św. Piotra Martyra; obraz Ostatnia Wieczerza autorstwa Ludovico Carracci z XVII wieku w kaplicy św. Jana Chrzciciela; oraz obraz Zwiastowanie autorstwa Donato Creti z XVIII wieku w kaplicy Matki Bożej Różańcowej.
W katedrze znajduje się także skarbiec katedralny, gdzie przechowywane są relikwie świętych oraz cenne przedmioty liturgiczne i artystyczne.
Wśród nich można podziwiać krzyż procesyjny wykonany ze srebra przez Niccolò da Bologna w XIV wieku; monstrancję wykonaną ze złota przez Giuseppe Mazza w XVIII wieku; oraz relikwiarz św. Dominika wykonany ze srebra przez Alessandro Algardi w XVII wieku.